Nasz zmysł węchu może okazać się ważniejszy, niż nam się wydaje. Testy na myszach sugerują, że powonienie może sygnalizować, jak dobrze funkcjonuje układ immunologiczny.
Związek między układem odpornościowym a układem węchowym
Dowody na związek między układem odpornościowym a układem węchowym były zbierane od pewnego czasu. Na przykład kobiety (zdaje się) preferują zapach mężczyzn o innych genach układu immunologicznego niż ich własny. Inne badania dają do zrozumienia, że sprawność systemu odpornościowego może wpływać na to, w jakiej części jesteśmy ekstrawertykami.
Testy na myszach – wprowadzenie
Aby szerzej zbadać ten wątek, Fulvio D’Acquisto i jego koledzy z Queen Mary University w Londynie testowali myszy, którym brakowało genu RAG (ang. recombinant activating gene), kontrolującego rozwój komórek odpornościowych. Brak tego genu u myszy skutkuje mniej sprawnym układem odpornościowym. Niektóre geny wyrażają się inaczej, włączając w to geny zaangażowane w system węchowy.
Przebieg testów
Zespół D’Acquisto zmierzył, jak długo zajęło myszom znalezienie czekoladowych ciastek, które pochowano w ich klatkach. Myszom, którym brakowało genu RAG zajęło to 5 razy dłużej czasu niż normalnym myszom. Ponadto nie udało im się zareagować na zapach migdała czy banana (zwykle myszy uważają te zapachy za bardzo kuszące), aczkolwiek nadal reagowały na zapach innych gryzoni. Głębsze analizy odkryły anomalie w nabłonkach ich nosów – fizyczny dowód na to, że ich zmysł węchu może być zakłócony.
Testy na myszach – konkluzja
D’Acquisto widzi w tym potwierdzenie faktu, że ludzie z obniżonym układem odpornościowym często tracą węch. Toczeń rumieniowaty układowy – choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy mylnie atakuje tkanki skóry, stawów, nerek, mózgu i innych narządów – to jeden z takich przykładów.
Ta obserwacja to kolejny wkład w badania nad powiązaniem węchu z innymi systemami organizmu, włączając w to system immunologiczny. Jednak immunolog Daniel Davis zauważa, że trudno będzie dowieść, jak te laboratoryjne pomiary węchu wpłyną na rzeczywiste zachowania dzikich zwierząt.
Wyniki testów a rzeczywistość
D’Acquisto podejrzewa, że różne typy obniżonej odporności mogą mieć przeróżne konsekwencje dla zmysłu powonienia i zachowań. Twierdzi, że któregoś dnia może udać się zdiagnozować pewne choroby na podstawie tych przemian w zdolności wąchania.