Pobudzające zapachy, jak mięta lub cynamon, minimalizują lęk, frustrację i zmęczenie. Zwiększają czujność i sprawiają, że czas szybciej mija. Wszystkie te czynniki są kluczowe w przypadku męczących, monotonnych zadań, w których popełnione błędy mogą skutkować śmiercią.
W ostatniej dekadzie naukowcy przeprowadzili szereg badań (w różnych ujęciach psychologicznych), w których analizowali efekty działania uspokajających i rozbudzających zapachów. Przyglądamy się eskperymentowi amerykańskich uczonych, którzy testowali skutki pobudzających zapachów względem czujności i wyników pracy. Wyniki opublikowali w 2009 roku w „North American Journal of Psychology”.
Co było przedmiotem eksperymentu?
Wcześniejsze opracowanie uwidoczniło, że cynamon i mięta wpływają na czujność, motywację i wykonywanie różnych zadań. Oba te zapachy mają rozbudzający potencjał (występują w opozycji do zapachów spokojnych i kojących). Zamysłem eksperymentu było zbadanie efektów działania tych zapachów podczas określonego zadania. Tym razem była to jazda samochodem.
Dlaczego wybrano prowadzenie pojazdu?
Badacze zaznaczyli, że całkowity doroczny koszt wypadków drogowych wynosi 150 miliardów dolarów. Blisko milion spośród tych wypadków to rezultat obniżenia koncentracji kierowców. Jakikolwiek czynnik, który może zredukować liczbę wypadków i ofiar jest na wagę złota.
Jak wyglądał test?
Pracownicy naukowi zrekrutowali 25 studentów. Uczestniczyli oni w pozorowanym prowadzeniu samochodu. Każdy został umieszczony w wirtualnym symulatorze jazdy, gdzie otrzymali nosową aparaturę, która doprowadzała:
- tlen z cynamonowym olejkiem,
- sam tlen,
- tlen z miętowym olejkiem.
Maszyna miała zaprogramowane scenariusze jazdy i ścieżkę, którą należy podążać. Przypominała ona normalny samochód. Miała pedały gazu, hamulca, przednią szybę, kierownicę, itd. Podczas symulowanej jazdy pracownicy oceniali w regularnych odstępach czasu:
- stan nastroju,
- okoliczności pracy (jak opisywana próba wpłynęła psychicznie i fizycznie na uczestników),
- uwarunkowania czasowe (jak szybko mijał czas),
- reakcję studentów (wysiłek, frustracja),
- poziom czujności.
Każdy student jechał 3 serie po 2 godziny (każda jazda odbywała się w dwudniowych odstępach).
Do jakich wniosków doszli naukowcy?
Amerykanie dowiedli, że zapach mięty pieprzowej i cynamonu można wykorzystać do intensyfikowania wydajności podczas wymagających skupienia prac.
Niepokój: mięta zredukowała lęk w każdej z serii.
Zmęczenie: mięta zmniejszyła zmęczenie w każdej z jazd. Cynamon stopniowo minimalizował zmęczenie – efekt późnej jazdy.
Uwarunkowania czasowe: i mięta, i cynamon dawały uczestnikom uczucie, że czas mija szybciej (w porównaniu do symulatora bez zapachu).
Frustracja: mięta i cynamon zmniejszyły frustrację podczas jazdy (w porównaniu do symulatora bez zapachu).
Czujność: i mięta, i cynamon zwiększyły czujność w trakcie trwania eksperymentu (porównując z symulacją bezzapachową).
