Róże pachną słodko. Jednak jak się okazuje, nie wszystkie jednakowo. Róże dzikie mają intensywniejszy zapach od tych ozdobnych. Co czyni je tak wonnymi kwiatami? Naukowcy zidentyfikowali gen, który odpowiada za delikatny zapach róży.
Odkrycie może pomóc przywrócić klasyczny
zapach różom ozdobnym. Kwiaty te utraciły przypadkowo zapach przez ludzkie działania. Róże powszechnie sprzedawane w kwiaciarniach hoduje się dla ich piękna i ze względu na trwałość po ścięciu. Nie bierze się pod uwagę zapachu.
Kwiat, który nie pachnie, jest martwy
Główna inicjatorka badania, Sylvie Baudino z University of Lyon we Francji, uważa, że wykrycie genu RhNUDX1 przywróci to, co róża utraciła najcenniejszego. Znalezisko może pomóc wyhodować różę doskonałą: kwiat, który jest nie tylko piękny i odporny, ale również pachnący.
Zapach róż powstaje na drodze biochemicznych mechanizmów typowych tylko dla nich
Baudino i jej współpracownicy porównali geny dwóch różnych odmian róż: intensywnie pachnącej
Papa Meilland i
Rouge Meilland o bardzo słabym zapachu.
Papa Meilland produkuje wysokie poziomy związków organicznych zwanych monoterpenami – aromatycznych cząsteczek tworzących wiele naturalnych zapachów, jak chociażby mięta. Płatki pachnącej
Papa Meilland wytwarzają zwłaszcza jeden gen – RhNUDX1. W innych organizmach odpowiada on za produkcję enzymu, który pomaga komórkom
radzić sobie ze stresem. Z kolei w cytoplazmie komórek różanych wywołuje powstawanie geraniolu, który jest jednym z najbardziej charakterystycznych związków zapachowych róży.
Jaka jest wartość wyodrębnionego genu RhNUDX1?
Naukowcy wytrącili gen RhNUDX1 z jednej linii hodowanych róż. Okazało się, że nowe kwiaty z ledwością emitowały ostrzegawcze związki chemiczne. W innym eksperymencie skrzyżowali
Old Blush – gatunek bogaty zapachowo – z mniej aromatyczną
Rosa wichuraiana. Potomstwo, które produkowało enzym, miało słodko pachnące kwiaty. Te, które nie wyemitowały enzymu, nie pachniały.
Wyhodowanie róż o intensywnym zapachu to jedno. Powyższe odkrycie pomoże lepiej zrozumieć sposób, w jaki rośliny wykorzystują związki chemiczne (takie jak geraniol), aby komunikować się między sobą i zwabiać owady zapylające.
